Monitoring usług sieciowych jako element obsługi informatycznej firmy

Usługi i aplikacje do monitoringu zasobów IT w firmie

Na rynku usług telekomunikacyjnych istnieje wiele aplikacji używanych do ITSM (ang. Information Technology Service Management, zestaw usług i aplikacji do monitoringu i zarządzania systemami teleinformatycznymi). Poszczególne rozwiązania cieszą się różną popularnością, a przykłady najbardziej znanych to m.in.: Zabbix, Cacti, PRTG, Observium.

Zabbix do monitoringu infrastruktury IT

W naszej praktyce, w zakresie zarządzania infrastrukturą informatyczną w firmie, do monitoringu IT wykorzystujemy najczęściej otwarte oprogramowanie Zabbix. Pierwsza publikacja Zabbix miała miejsce w 2001 roku i od tego czasu jest nieustannie rozwijany.

Jest kilka sposobów by zorganizować działanie Zabbixa w środowisku firmy. Na nasze potrzeby preferujemy korzystanie z trybu proxy, co oznacza, że po stronie monitorowanej infrastruktury jest uruchomiona instancja zbierająca odczyty wskaźników i przesyłająca je dalej do serwera Zabbix po stronie administratora. Schemat ideowy działania zamieszczony jest poniżej.

W ramach opieki informatycznej na bieżąco monitorowany jest dostęp do usług oraz ich działanie. Priorytetem jest zapewnienie ciągłości działania usług IT dla przedsiębiorstwa oraz wyłapywanie problemów już na etapie ich powstania, bez konieczności zgłaszania ich przez użytkownika. Taką sytuację można porównać do działania systemu przeciwpożarowego, który pozwala zareagować jeszcze przed spostrzeżeniem zagrożenia przez pracownika.

W pierwszej kolejności monitorujemy dostępność Internetu na interfejsach brzegowych, następnie urządzenia sieciowe (switche, punkty bezprzewodowe, kontrolery sieciowe) oraz infrastrukturę serwerową (host wirtualizatora, maszyny wirtualne) wraz z ich usługami (usługi AD, HTTP oraz HTTPS, zajętość miejsca, zużycie przestrzeni dyskowej, itp.).

Dostęp do panelu informacyjnego

Zabbix posiada możliwość tworzenia własnego panelu widoku (dashboard). Doświadczenie związane z zarządzaniem bezpieczeństwem IT dla Klientów pozwoliło wypracować optymalny, dashboard stosowany przez inżynierów opiekujących się infrastrukturą Klientów. Zestaw informacji na panelu widoku dzieli się zazwyczaj na dwie grupy: sieciową oraz serwerową.

Grupa sieciowa odpowiada za monitoring sprzętu sieciowego oraz usług związanych z dostępem do sieci (dostęp do Internetu ze wszystkich łączy, monitoring wysycenia łącza, monitoring osób VPN, itp.).

Grupa serwerowa, za którą odpowiedzialni są administratorzy systemów informatycznych (serwery i usługi) oraz inżynierowie Helpdesk, służy zapewnieniu ciągłości działania usług oraz ułatwia planowanie pracy (w tym działań naprawczych) w zależności od potrzeb oraz przyjętego harmonogramu.

W ramach podglądu na bieżąco pokazywane są informacje dotyczące zdarzeń. Kolorami można oznaczać istotność danego zdarzenia. Od zielonego, który oznacza, że nie ma żadnych błędów, przez niebieski (informacja), żółty (ostrzeżenie, alert), pomarańczowy (błąd/problem), czerwony (brak dostępu do usługi/awaria). W przypadku problemów z komunikacją pomiędzy serwerem a bramką proxy, również pokazywany jest komunikat z ostrzeżeniem.

Analiza danych archiwalnych

Wraz z upływem czasu, działanie Zabbixa w infrastrukturze Klienta pozwala agregować dane. Dzięki temu, administrator jest w stanie w dowolnej chwili sprawdzić wybrany parametr działania systemu informatycznego na przestrzeni czasu np. zajętość miejsca na danej partycji systemowej w wybranym okresie.

Dzięki dostępnym danym historycznym jest możliwość by sprawnie analizować sytuację dotyczącą danej przestrzeni dyskowej, stwierdzić czy przyrost zajętości miejsca jest jednostajny (np. codzienna praca), czy skokowy (np. podczas wykonywania cyklicznych kopii zapasowych, bądź zrzutów z bazy danych, kopiowania dużych plików).

W zakresie usług sieciowych monitorowane jest zużycie łącza internetowego, ilość podłączonych użytkowników VPN, przepustowość łącza, utylizacja pamięci RAM urządzeń sieciowych, liczba klientów sieci bezprzewodowych.

Jak widać na zrzutach ekranów z poszczególnych apletów, możemy z łatwością sprawdzać i monitorować zachowanie naszej infrastruktury sieciowej. Zabbix pozwala nam na zdefiniowanie czasu roboczego w ciągu doby (jasne obszary na wykresach) oraz czasu poza normalną pracą firmy. Czas „po godzinach” (ciemne obszary na wykresach) to weekendy, święta, noce oraz inne dni w których firma nie pracuje. Mogą być ustalane indywidualne dla każdego Klienta.

Indywidualna konfiguracja Zabbix

Należy pamiętać, że Zabbix jest narzędziem do monitorowania zasobów informatycznych w ramach posiadanej infrastruktury. Czas poświęcony na jego prawidłową konfigurację owocuje skróceniem czasu obsługi niektórych zgłoszeń i dodatkowo zapobiega powstawaniu potencjalnie groźnych problemów IT – przykładem może być brak wolnego miejsca na partycji systemowej i „zawieszenie” działania systemu.

Niski próg wejścia

Próg wejścia w użytkowanie Zabbix nie generuje dużych obciążeń dla firmy, jednocześnie dając wiele możliwości do zwiększania bezpieczeństwa IT oraz jakości obsługi informatycznej.

Wszystkie zaprezentowane w tym wpisie przykłady zrzutów ekranu z Zabbixa pochodzą z funkcjonującej infrastruktury naszych Klientów. Zrzuty ekranu pozbawione są cech umożliwiających rozpoznanie infrastruktury konkretnej firmy. A zbieżność nazw jest całkowicie przypadkowa.